Mercurialis annua L.

Σκαρόχορτο, Λινόζωστης η ετήσια
Το όνομα του γένους παραπέμπει στο θεό του Ρωμαϊκού πάνθεον Mercury, που συνδέεται με τον Έλληνα θεό Ερμή, αγγελιοφόρο των θεών. Ο συνδετικός κρίκος του φυτού με τον θεό ίσως να βρίσκεται στην μεταφορά της γύρης από τους στήμονες των αρσενικών ατόμων στα θηλυκά . Η άνθηση λαμβάνει χώρα καθ’ όλη την διάρκεια του έτους, η φωτογραφία είναι από τον Λόφο του Αι Γιώργη στο Κιλκίς τέλη Φλεβάρη. Το φυτό ανήκει στα δηλητηριώδη ζιζάνια, υπάρχουν όμως αναφορές χρήσης του φυτού στην ομοιοπαθητική κατά των ρευματισμών.

Muscari neglectum Guss.

Μούσκαρι το Παραμελημένο.
Πολυετές βολβώδες, δηλητηριώδες φυτό, γνωστό και με την ονομασία “του κούκου το ψωμί”. Χαρακτηριστική και η Αγγλική ονομασία του φυτού “Grape lily” (Σταφυλόκρινος) παραπέμποντας στο σχήμα της ταξιανθίας. Μπορεί να φτάσει τα 30 εκ. και έχει 3-5 φύλλα γραμμοειδή στενά, με στενό αυλάκι στη μέση. Τα περισσότερα από τα ανώτερα άνθη συνήθως δεν είναι γόνιμα , ενώ τα πραγματικά άνθη είναι αυτά που καταλήγουν σε λευκό οδοντωτό χείλος. Θα το συναντήσουμε από τα τέλη του Φλεβάρη σε μεγάλες ομάδες, καθώς ξεπηδάνε σαν κεριά από το έδαφος σε χλοώδης ή πετρώδης τοποθεσίες σε όλο το Κιλκίς .

Primula vulgaris ssp.balearica

Πρίμουλα η Κοινή (λευκή) (Δρακάκι)
Ο χρωματισμός του άνθους της είναι λευκός με κίτρινο κέντρο. Συνήθως σε ρεματιές και δασοσκεπής πλαγιές της περιοχής των Κρουσσίων . Εντυπωσιακή είναι η διάταξη των αναπαραγωγικών οργάνων στο εσωτερικό του άνθους που δεν είναι η ίδια σε όλα τα άνθη. Το φυτό έχει μακρα ιστορία στην φαρμακευτική κυρίως σε καταστάσεις ρευματικών παθήσεων και σπασμών.
Η λευκή πρίμουλα της φωτογραφίας βρέθηκε στην περιοχή του Αναβρυτού.

Primula vulgaris ssp. vulgaris

Πρίμουλα η Κοινή

Δύο από τα υποείδη του είδους vulgaris προσδιορίζουν τους δύο ορεινούς όγκους του Κιλκίς, το Παϊκο και τα Κρούσσια. Το συγκεκριμένο με τα ωχροκίτρινα άνθη στολίζει τις πλαγιές του Παϊκου . Θα το συναντήσουμε σε υγρές, σκιερές περιοχές τής Παιονίας-σπάνια στα Κρούσσια, συνήθως κάτω από τις γυμνές καστανιές, δημιουργώντας πυκνά κιτρινοπράσινα μπουκέτα ανάμεσα στα πεσμένα φύλλα. Σε αυτές τις περιοχές ο σπόρος βλαστάνει εύκολα, γι αυτό και θα την βρούμε συχνά γαντζωμένη σε βράχους ή κρυμμένη σε κουφάλες δένδρων, από τίς αρχές του Μάρτη.

Anemone pavonina Lam.

Ανεμώνη η Λάμπουσα .
Η πρώτη βασίλισσα του έτους. Το μέγεθος του άνθους, το ύψος του ανθοφόρου βλαστού (50 εκ), το έντονα ρόδινο-πόρφυρο άνθος με τους πολυάριθμους κυανοιώδεις ανθήρες και οι μεγάλοι πληθυσμοί σε όλο τον Νομό, τις δίνουν επάξια τον τίτλο της πρώτης βασίλισσας του έτους στό Κιλκίς. Μεγάλους πληθυσμούς θα συναντήσουμε, ειδικά τις ηλιόλουστες ημέρες στα τέλη του Φλεβάρη μέχρι και τον Μάρτη, στην περιοχή της Κοκκινιάς και της Κορυφής. Φυτό με ρίζωμα πολυετές . Τα φύλλα της βάσης σχηματίζουν ρόδακα ενώ οι βλαστοί φέρουν φύλλα ακέραια. Οι αρχαίοι έλληνες τις έδωσαν το όνομα αυτό λόγω της ιδιαίτερης σχέσης που είχαν τα άνθη του φυτού με τον άνεμο.

Anemone blanda Schott&Kotschy

Ανεμώνη η Eπίχαρις

Η οικογένεια των Βατραχιωδών (RANUNCULACEAE), ως καλός οικοδεσπότης μας καλωσορίζει στα προεόρτια της Άνοιξης . Μετά την Νεραγκούλα τη συκώδη ,το ρόλο του οικοδεσπότη αναλαμβάνει η Aνεμώνη η επίχαρις, λίγο πριν την στέψη της άλλης ανεμώνης του νομού , της λάμπουσας. Η Ανεμώνη η επίχαρις εντυπωσιάζει με τον κυανοϊώδη χρωματισμό των λουλουδιών της. Την εποχή αυτή οι πινελιές της φύσης στον καμβά του Νομού είναι λιγοστές, προϊδεάζουν όμως γι αυτό που θα ακολουθήσει. Θα την συναντήσουμε σε όλο το Νομό Κιλκίς συνήθως σε ξέφωτα ή κάτω από τις γυμνές βελανιδιές, από τα τέλη του Φλεβάρη, ανάμεσα στην ποώδη σταχτόλευκη βλάστηση του προηγούμενου έτους.

Ranunculus ficaria L.

Νεραγκούλα η Συκώδης .
Είναι εφήμερο ανοιξιάτικο φυτό που κάνει τις πρώτες εμφανίσεις του στα μέσα του Φλεβάρη, διασκορπισμένο σε όλο το Νομό στολίζοντας λοφώδεις περιοχές. Στο λεκανοπέδιο των Μουριών λόγω τις αυξημένης υγρασίας που προέρχεται από την λίμνη Δοϊράνη θα συναντήσουμε πιο εύρωστα φυτά. Τα φρέσκα φύλλα του φυτού είναι πλούσια σε βιταμίνη C και μπορούν να φτιάξουν καταπληκτική σαλάτα. Κατά την ωρίμανση του φυτού, τοξίνες συγκεντρώνονται στο φύλλα και τα άνθη του και το καθιστούν επικίνδυνο εάν καταναλωθεί ωμό

Ornithogalum sibthorpii Greuter

Oρνιθόγαλο του Sibthorp.

Φυτό ενδημικό των Βαλκανίων . Θα το συναντήσουμε σε χλοώδεις , λοφώδεις περιοχές του Νομού Κιλκίς, μαζί με τις Ρωμουλέες , τους Κρόκους και τις Νεραγκούλες από το τέλος του Φλεβάρη .

Η ονομασία του γένους προέρχεται από τις αρχαιοελληνικές "Όρνιθα + γάλα" ίσως για τον κατάλευκο χρωματισμό των ανθέων, ενώ το όνομα του είδους δόθηκε προς τιμή του John Sibthorp Άγγλου Βοτανολόγου (1758 –1796) που συνδέθηκε με το έργο του με την Ελλάδα.

Η φωτογράφηση του συγκεκριμένου είδους έγινε στόν Λόφο του Αγίου Γεωργίου στο Κιλκίς .

Romulea bulbocodium Seb.&Mauri

Ρωμουλαία το Βολβοκώδιο
Το γένος πήρε το όνομά του από τον Ρωμύλο που μαζί με τον Ρέμο ήταν οι μυθικοί ιδρυτές της Ρώμης. Παιδιά της Ρέας Σίλβιας και του θεού Άρη που ανατράφηκαν από μια λύκαινα και ένα δρυοκολάπτη.
Η ονομασία του είδους προέρχεται από τις λέξης "βωλβός" + κώδιον(αρχ:δέρμα, προβιά ζώου, "Διός Κώδιον")
Φυτά του γένους ήταν πολύ συχνά στην περιοχή γύρω από την Ρώμη.
Πλημμυρίζει χλοώδης περιοχές σε όλο τον Νομό Κιλκίς ειδικά τις ηλιόλουστες ημέρες από τα μέσα του Φλεβάρη με κύριο μήνα ανθοφορίας τον Μάρτιο .

Galanthus elwesii Hooker

Γάλανθος ο Ελβέσιος .

Η λατινική ονομασία του γένους είναι ελληνογενής “Γάλα + Aνθός ” και προσδιορίζει το χρώμα του άνθους του φυτού , ενώ η ονομασία του είδους προέρχεται από τον πρώτο συλλέκτη του φυτού Henry John Elwes . Ο γάλανθος μαζί με το αγριοκρέμμυδο Allium nigrum διεκδικούν το κατά τον Όμηρο ¨μώλυ¨ , που ήταν το φυτό που έδωσε ο Θεός Ερμής στον Οδυσσέα στο νησί της Κίρκης για να τον προστατεύσει από τα μάγια της . Γαντζωμένος ανάμεσα σέ βράχους στο Παϊκο, από τα μέσα του Γενάρη ατενίζει τον κάμπο του Κιλκίς .

Crocus olivieri Gay

ΚΡΟΚΟΣ Ο ΟΛΙΒΙΕΡΕΙΟΣ
Ενδημικό είδος των Βαλκανίων . Χαρακτηρίζεται ως σπάνιο (rare) στην WCMC Plants Database . Το περιάνθιο του αποτελείται από έξι κίτρινα τμήματα που ενώνονται στην βάση σχηματίζοντας τον σωλήνα του άνθους . Ενδιαφέρουσα είναι η πληροφορία που δίνει ο ύπερος του φυτού αφού διακλαδιζόμενος σε έξι λεπτά μέρη, είναι αυτός που μακροσκοπικά προσδιορίζει το είδος του φυτού . Θα το συναντήσουμε σε πολλές περιοχές του Kιλκίς μαζί με το κρόκο τον Χρύσανθο από τα μέσα του Φλεβάρη.

Crocus chrysanthus Herb.

Κρόκος ο Χρύσανθος .
Από τα μέσα Γενάρη κάνει την εμφάνισή του στο Κιλκίς ο κρόκος με το χρυσό άνθος. Ο τρισχιδής ύπερος του τον ξεχωρίζει από τον άλλο ανοιξιάτικο κρόκο του νομού , τον olivieri.
Αρχές Γενάρη τον συνάντησα τόσο στο Πάικο όσο και στο Μπέλες .

Helleborus cyclophylluss BOISS.

Ελλέβορος ο Κυκλόφυλλος
Στις παρυφές του Μαυροβουνίου κοντά στην Επτάλοφο Κιλκίς . Τέλη Γενάρη το φυτό έχει ανθίσει κάτω από τις χιονισμένες βελανιδιές .Η γύρη από τα άνθη μπορεί να προκαλέσει σε πολλά άτομα αλλεργίες .Ονομάζεται και σκάρφη . Κατά τον Γεννάδιο "...δια τής Σκάρφης σκαρφίζουσι τα δένδρα των εχθρών , τα οποία θέλουσι ν΄αποξηράνωσι,..."