23 Δεκεμβρίου 2011

Colchicum pusillum Sieb.

Κολχικό το Μικροφυές.
Το φυτό αυτό έχει την αποστολή να ξεπροβοδίζει το έτος που σε λίγες ημέρες θα δώσει την θέση του σε μια νέα αρχή. Το συνάντησα μόνο σε μια περιοχή μέχρι σήμερα στο Κιλκίς . Το ονόμασα φυτό των κάστρων αφού εμφανίζεται στους πρόποδες του κάστρου του Παλαιού Γυναικοκάστρου και στους πρόποδες του κάστρου του Χωρυγίου. Αναπτύσσει τα άνθη του παράλληλα με τα φύλλα γεγονός ιδιαίτερο για το γένος των κολχικών. Τα άνθη αναπτύσσονται σε ομάδες μέχρι και 4 μαζί ενώ γνώρισμα του είδους είναι ο αριθμός των φύλλων ανα φυτό που είναι περισσότερα από 2 και μέχρι 5. Με το φυτό αυτό κλείνει το 2011 . Μακάρι το 2012 να μας βρει με περισσότερα φυτά που θα αντέξουν στην ανθρώπινη πίεση . Υπομονή σε όλους μας και εύχομαι να βρούμε την δύναμη να σηκωθούμε από τον καναπέ για να δείξουμε σε όλο τον κόσμο οτι ούτε τεμπέληδες είμαστε , ούτε πονηροί , αλλά δουλεύουμε πολύ , ίσως περισσότερο από κάποιους άλλους βόρειους συνευρωπαίους.

12 Δεκεμβρίου 2011

Loranthus europaeus L.

Λώρανθος ο Ευρωπαίος.
Γνωστός και ως ιξός αλλά και ως λόσκυα . Πρόκειται για φυτό που παρασιτεί σε δασικά δέντρα κυρίως σε βελανιδιές. Η διαφορά του από το άλο είδος της Οικογένειας το Viscum βρίσκεται στην ταξιανθία , αλλά ευκολότερα αναγνωρίζεται από το χρώμα της ράγας που στο λώρανθο είναι κίτρινος. Χρωματικά είναι εντυπωσιακά τα δένδρα χωρίς φύλλα με τα κιτρινοπράσινα σύνολα σε πολλά σημεία των κλαδιών . Αρκετά συχνό σε εμφάνιση στα Κρούσια αλλά και στο Πάϊκο.

Juniperus oxycedrus ssp.oxycedrus - ( L)

Γιουνίπερος ο Οξύκεδρος.
Ο κατά τον Θεόφραστο Άρκευθος. Είναι θάμνος που φτάνει τα 4μ. Φυτό δίοικο με φύλλα που καταλήγουν σε ακανθώδη άκρη. Ανθίζει τον Μάρτιο και οι σαρκώδης καφέ καρποί ωριμάζουν τον Οκτώβριο. Ο Θεόφραστος αναφέρεται ιδιαίτερα στην ανθεκτικότητα του ξύλου της αρκεύθου στον χρόνο και στις δυσμενής καιρικές συνθήκες. Το γεγονός ότι κατά τον Φεβρουάριο καίνε φυτά της αρκεύθου σε πολλές περιοχές της Ελλάδας ( φανοί) , συνδέεται με της απολυμαντικές ιδιότητες του καπνού του φυτού. Αιθέρια έλαια του φυτού χρησιμοποιούνται κατά της ψωρίασης στα μικρά μηρυκαστικά. Σε πολλές περιοχές του Κιλκίς θα το δούμε να κατακλύζει άγονες χορτολιβαδικές εκτάσεις.

11 Νοεμβρίου 2011

Aster linosyris - (L.) Bernh.

Αστερίσκος ο Λινοσύριος.
Το φυτό το συνάντησα για πρώτη φόρα το 2011. Είναι πολυετές και φτάνει στο ύψος τα 80 cm . Αρκετοί από τους βλαστούς του φυτού ήταν κατακείμενοι ενώ κάποιοι ήταν όρθιοι . Τα φύλλα του σε όλο σχεδόν το βλαστό ήταν μικρά λογχοιδή , είχαν έντονη ομοιότητα με αυτά του λιναριού κλαι ίσως για το λόγω και το είδος πήρε αυτό το όνομα. Η ανθοφορία του τέλη οκτώβρη πρέπει να είναι στο τέλος της . Η περιοχή ανάπτυξής του ήταν μικρή έντωνα πετρώδης σε σημεία όπου εκμεταλευόταν το φώς και την σκιά από τα μεγαλύτερα φυτά.

Sternbergia lutea ssp. lutea - ( L.) Ker-Gawler ex Sprengel

Στερνμπέργια η Κίτρινη.
Το φυτό το έχω συναντήσει σε λίγες περιοχές του Κιλκίς. Συνήθως κοντά σε οικισμούς και γι αυτό αν και η ανάπτυξή τους ήταν τέτοια που υποδήλωνε πως είναι πολύ ευχαριστημένο φυτό στο ενδιαίτημα εντούτοις θεωρούσα πώς δέν ήταν αυτοφυές στην περιοχή μου . Η πρώτη φορά που το συνάντησα μέσα σε πετρώδη άγρια περιοχή ήταν στην Μεγάλη Στέρνα ( αν και σύμπτωση το όνομα του χωριού ταιριάζει με αυτό του φυτού). Αν και τα οξύληκτα πέταλα παραπέμπουν στο υποείδος sicula εν τούτης το πλάτος των φύλων και των πετάλλων παραπέμπουν στην lutea.

4 Νοεμβρίου 2011

Silene frivaldszkyana - Hampe,

Σιλήνη του Φριβάλντσκι.
Το είδος πήρε το όνομά του προς τιμήν του βοτανολόγου και εντομολόγου Emerich (Imre) Frivaldsky von Frivald από την Ουγγαρία. Το φυτό είναι ενδημικό της νότιας περιοχής των Βαλκανίων , θα το συναντήσουμε δηλαδή μόνο σε περιοχές της Αλβανίας της F.Y.R.O.M , της Βουλγαρίας , της Τουρκίας και της Ελλάδας. Το συνάντησα ανθισμένο αρχές Οκτώβρη σε απότομες σχεδόν βραχώδης περιοχές του Δήμου Κιλκίς παλιότερα Δήμος Κρουσσών με νέο φύλλωμα βάσης και ταξιανθίες από δύο αντίθετα άνθη σε κάθε μίσχο.

Linaria genistifolia ssp.genistifolia - (L.) Miller

Λινάρια η Εχινοποδόφυλλος.
Πολυετές φυτό με έντονη παρουσία στο Κιλκίς . Συνήθως στίς άκρες δρόμων με μεγάλη περίοδο άνθησης .Η φωτογραφία είναι από την περιοχή του ελληνικού στα 800 μέτρα υψόμετρο .Το άνθος είναι αρκετά μικρότερο από την άλλη κίτρινη Λίνοψη του Νομού την dalmatica.

ΕΛΕΥΘΕΡΟΧΩΡΙ ΚΙΛΚΙΣ ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΑ

ΚΑΛΗ ΑΡΧΗ ΧΡΥΣΑ-ΜΑΚΗ
Μια νέα προσπάθεια από παιδιά που δέν είχαν μεγάλη σχέση με το χώμα αλλά έχουν μεγάλη όρεξη για δουλειά και πολλά μα πάρα πολλά όνειρα ξεκίνησε στο Ελευθεροχώρι του Κιλκίς . Το χωράφι μικρό αλλά είναι η αρχή . Δυόμιση στρέμματα αρωματικών με λεβάντα , ρίγανη , δενδρολίβανο και χαμομήλι φυτεύτηκαν και σπάρθηκαν μέσα στον Οκτώβρη του 2011. Η εικόνα δέν έχει να δώσει πολλά . Σε λίγο ο χρόνος με τις οδηγίες της φύσης θα δώσει χρώμα και σχήμα σε αυτό που σήμερα φαντάζει φτωχό. Καλή δύναμη Χρύσα και Μάκη http://oikotopio.gr/ . Αξίζει τον κόπο.

24 Οκτωβρίου 2011

Berteroa orbiculata - DC.

Βερτερόη η Δισκοειδής.
Ένα ακόμη ενδημικό φυτό της περιοχής μας . Θα το συναντήσουμε στην Μακεδονία την Αλβανία και την FYROM. Για πολλούς αποτελεί ένα συνηθισμένο ζιζάνιο της περιοχής το οποίο όμως για τον υπόλοιπο κόσμο αποτελεί σημαντική βοτανική παρουσία από την οποία θα μπορούσαν να βγάλουν αρκετά συμπεράσματα.Το γένος πήρε το όνομά του από τον Carlo Guiseppe L.Bertero Ιταλό φυσιοδίφη .

Satureja macedonica - Form.

Θύμβρα η Μακεδονική.
Το γένος είναι πιο γνωστό ως θρούμπι. Το συγκεκριμένο είδος εμφανίζεται σε περιοχές της κεντρικής Μακεδονίας και σε περιοχές της Αλβανίας και των Σκοπίων. Εντυπωσιακό σε ύψος φυτό για αυτή την εποχή με λευκά άνθη και σχετικά μεγάλα φύλλα σίγουρα μεγαλύτερα από αυτά του θυμαριού . Η πρώτη εντύπωση που δίνει το φυτό είναι πως πρόκειται για θυμάρι . Αναπτύσσεται πολύ σε πετρώδης περιοχές των πλαγίων και του χαμηλού πολύ κοντά από τα σύνορα μας με τα Σκόπια.

22 Οκτωβρίου 2011

Fallopia baldschuanica - (Regel) J. Holub

syn.(Polygonum baldschuanicum Regel, Bilderdykia baldschuanica (Regel) D.A. Webb, Fagopyrum baldschuanicum auct.)
Φαλόπια του Μπαλτσουάν.
Το γένος πήρε το όνομά του από τον Gabriello Fallopio Ιταλό χειρούργο και φαρμακολόγο , ενώ η περιοχή του Μπαλτσουάν στο Ουζμπεκιστάν έδωσε το όνομά της στο είδος. Μέχρι σήμερα το λαίμαργο αυτό αναρριχητικό φυτό το συνάντησα μόνο μια φορά κοντά στην πόλη του Κιλκίς . Η ανάπτυξή του ήταν οργιώδης και κάλυπτε όλα τα χαμηλά δένδρα που βρίσκονταν γύρω του. Έντονα μελισσοτροφικό φυτό με μικρά πετάγματα από άνθος σε άνθος. Σε κεντρικότερα σημεία της Ευρώπης χρησιμοποιείται ευρέως για καλλωπισμό φρακτών καθώς και σε συνθέσεις σε πέργκολες.

Asparagus acutifolius - ( L)

Σπαράγγι το Οξύφυλλο.
Φυτό πολυετές ίσως το πιο συχνό μαζί με το παλιούρι στο Κιλκίς. Η έντονη παρουσία του στην περιοχή οφείλετε στην ικανότητα του φυτού να ανταπεξέρχεται στην έλλειψη υγρασίας που υπάρχει στο Κιλκίς. Τα φυλλάρια του φυτού είναι σκληρά με ακίδες στην άκρη τους για να αποφεύγουν την έντονη διαπνοή. Οι νεαροί βλαστοί του φυτού τρώγονται και μάλιστα είναι πολύ νόστιμοι με ιδιαίτερη , άγρια γεύση. Είναι μάλιστα τόσο γεμάτη η γεύση τους που νιώθεις την παρουσία του αρκετή ώρα μετά το γεύμα. Το χρυσοκίτρινο όμορφο ανθάκι του φυτού δεν συνάδει με την υπόλοιπη άγρια μορφή του φυτού.

10 Οκτωβρίου 2011

Polygonum arenastrum - Boreau

Πολύγονο το Αρέναστρο.
Το φυτό ανήκει στην ομάδα του πολύγονου του πτηνόφιλου (aviculare) , μέσα στην οποία το κατατάσσεται από το μέγεθος του άνθους  , το ομοιόμορφο των φύλλων και το μέγεθος του σπόρου που είναι κάτω των 2.5mm. Το φυτό αναπτύσσει πάρα πολύ μικρά άνθη σχεδόν αόρατα . Χαρακτηριστικό του είναι η έρπουσα ανάπτυξή του και η έντονη παρουσία του πολύ κοντά στον άνθρωπο. Μπορεί να εκμεταλλευτεί οποιαδήποτε σχισμή στις κατοικημένες μεγαλουπόλεις  για να αναπτύξει στην ζεστή επιφάνεια του τσιμέντου ή της ασφάλτου τους πυκνόφυλλους βλαστούς του. Συχνό στην περιοχή του Κιλκίς ακόμη και μέσα στην πόλη.

Euphorbia prostrata - Aiton, Hort.


Ευφόρβια η Κατακείμενη.
Ευφόρβιος ήταν ο γιατρός του βασιλιά της Λιβύης Ιοβά . Οι θεραπευτικές χρήσεις των δηλητηριωδών κατά τα άλλα φυτών που αποτελούν το γένος ήταν γνωστές στον γιατρό , που χρησιμοποιούσε κατά τον Διοσκορίδη τα φυτά για διάφορες ασθένειες. Το συγκεκριμένο είδος η κατακείμενη είναι ένα μικρό φυτό που μπορεί να το συναντήσουμε και στον πιο πολυσύχναστο δρόμο του Κιλκίς , να πετάγεται μέσα από σχισμές και να έρπει στο έδαφος. Το αιθέριο έλαιο του φυτού χρησιμοποιείται σε πολλά σκευάσματα κατά των αιμορροΐδων αλλά και της διαροιας . Μπορεί να αποτελέσει ακόμη και το φυτικό ζιζανιοκτόνα ενάντια στο φυτό cynodon dactylon , συχνό αγρωστώδες του Κιλκίς.

3 Οκτωβρίου 2011

Plumbago europaea - (L.)

Μολύβδαινα η Ευρωπαική .

Η λατινική ονομασία του φυτού προέρχεται από την λατινική λέξη  "plumbum" που σημαίνει μόλυβδος. Ο Πλίνιος θεωρούσε πώς η χρήση του φυτού μπορούσε να βοηθήσει σε δηλητηριάσεις από το μέταλλο. Το  φυτό περιέχει πλουμπαγκόνη που ερεθίζει το δέρμα και του δίνει καστανοκόκιτρινο χρώμα. Η ρίζα του φυτού ακόμη και σήμερα χρησιμοποιείται στην Γαλλία από την λαϊκή ιατρική για τον πονόδοντο. Το φυτό αναπτύσσει πολλά άνθη στην άκρη των βλαστών με χρωματισμό που παίζει μεταξύ του ροζ και του μπλε. Στο Κιλκίς αναπτύσσεται σε αρκετά σημεία συνήθως κοντά σε δρόμους και σε σημεία που συγκεντρώνονται νερά

27 Σεπτεμβρίου 2011

Limonium gmelinii - (Willd.)

Λειμώνιο του Γκμελίνι.
Το φυτό πήρε το όνομα του είδους από τον βοτανολόγο Johann Georg Gmelin. Η Ανθοφορία του ξεκινάει από τα τέλη Αυγούστου μέχρι και τον Σεπτέμβριο. Πρόκειται για πολυετές φυτό με ανθοφόρους βλαστούς χωρίς πτερύγια . Δεν το έχω συναντήσει σε άλλες περιοχές του Κιλκίς παρα μόνο στην λεκάνη του Γαλλικού.

ΠΙΚΡΟΛΙΜΝΗ - ΚΙΛΚΙΣ

Η Λίμνη Πηλοθεραπευτήριο.
Πρόκειται για την μοναδική αλμυρή λίμνη της Ελλάδας  . Η αλατότητα της λίμνης προέρχεται από (ΝaCl ,Na2CO3 , Na2SO4) .  Στις όχθες της λίμνης λειτουργεί συγκρότημα Ιαματικών λουτρών . Λέγεται ότι η θεραπευτικές ιδιότητες της λίμνης ήταν γνωστές από την αρχαιότητα . Ο Μέγας Αλέξανδρος έφερνε τον στρατό του στην λίμνη για λουτρά στην πορεία του για την ανατολή. Τούς καλοκαιρινούς μήνες η λίμνη μικραίνει αφήνοντας μεγάλο μέρος από τα 1000ha της ελεύθερα .

26 Σεπτεμβρίου 2011

Lycium chinense - Miller, Gard.

Λυκίον το Σινικό.
Γνωστό και ως Ράμνος και Αραμιά. Στην Κίνα είναι περιζήτητο για τις θεραπευτικές του ιδιότητες. Το γκότζι όπως αλλιώς λέγεται στην Ασιατική χώρα και ειδικότερα ο καρπός του λέγεται πως έχει ευεργετικές ιδιότητες και θεωρείται ενισχυτικό της μακροζωίας . Χρησιμοποιούνται συνήθως οι αποξηραμένη καρποί του και η ρίζα του. Οι καρποί του συχνά συνοδεύουν άλλα αρωματικά φυτά σε συνθέσεις τσαγιού ενισχύοντας την γεύση του ροφήματος με αρώματα σταφίδας και ντομάτας. Στο Κιλκίς το συνάντησα σε λίγα σημεία όμως σε πολύ καλή ανάπτυξη , οι θάμνοι ήταν εύρωστοι και μεγάλοι , απροσπέλαστοι.

23 Σεπτεμβρίου 2011

Artemisia scoparia - Waldst. & Kit.

Αψίνθιον το Σαρωματικό.
Το όνομα του είδους προέρχεται από την μορφή του φυτού κατά την πλήρη άνθηση . την  περίοδο εκείνη μοιάζει πολύ με σκούπα. Το φυτό το συνάντησα σε μεγάλους πληθυσμούς στην περιοχή της λίμνης δοιράνης .Και αυτό το είδος όπως και άλλα του γένους περιέχουν σε μεγάλες ποσότητες αψινθέλαιο , ένα αιθέριο έλαιο που είναι δηλητήριο του εγκεφάλου που μπορεί να προκαλέσει εκφυλιστικά φαινόμενα στο κεντρικό νευρικό σύστημα. Παράλληλα έχει και ουσίες με αντιπυρετική και τονωτικές για τον οργανισμό δράσεις . Καλές και καταστροφικές δράσεις μαζί . Γι αυτό και θέλει προσοχή στην χρήση του.  

22 Σεπτεμβρίου 2011

Chenopodium ambrosioides - (L.)

Χηνοπόδιο το Αμβροσιοειδές.
Το γένος πήρε το όνομά του από την λέξη χήνα και αυτό το οφείλει στο σχήμα των φύλλων που μοιάζουν πολύ με τις μεμβρανώδης πατούσες της χήνας.Το συγκεκριμένο είδος είναι ιθαγενές του Μεξικού . Οι ευρωπαίοι το έφεραν από την Αμερική και το χρησιμοποίησαν για πολλά χρόνια όπως και οι ιθαγενείς του Νέου Κόσμου κατά των εντερικών παρασίτων μέχρι και το 1940 . Οι ουσίες του φυτού αντικαταστάθηκαν από άλλες πιο δραστικές τα επόμενα χρόνια. Η θεραπευτικές του ιδιότητες συνέχισαν να χρησιμοποιούνται σε κατοικίδια ζώα .Στο Κιλκίς θα το συναντήσουμε σε πάρα πολλές περιοχές συνήθως σε αμμουδερά χώματα και συχνά κοντά σε υγροτόπους.

17 Σεπτεμβρίου 2011

ΗΛΙΟΒΑΣΙΛΕΜΑ ΣΤΗΝ ΔΟΙΡΑΝΗ.

ΗΛΙΟΒΑΣΙΛΕΜΑ ΣΤΗΝ ΔΟΙΡΑΝΗ.
Ευτυχώς τα 3 τελευταία χρόνια η στάθμη της λίμνης έχει ανεβεί σε ικανοποιητικά επίπεδα . Σε αυτό βοήθησαν και οι δυο χώρες που την εκμεταλλεύονται τόσο με προγράμματα για την προστασία της λίμνης  (να και κάποιο θετικό από τα προγράμματα) όσο και οι αυξημένες βροχοπτώσεις στην περιοχή. Τέτοιες εικόνες είχα χρόνια να συναντήσω .

ΔΟΙΡΑΝΗ 2011

ΔΟΙΡΑΝΗ ΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΣΥΝΟΡΟ ΔΥΟ ΧΩΡΩΝ.
Περιοχή χαρακτηρισμένη ως NATURA ενώνει δυό χώρες . Οι ακτές στην ελληνική πλευρά δεν έχουν αξιοποιηθεί τουριστικά . Ευτυχώς οι παραλίες της Χαλκιδικής δεν αφήνουν το βλέμμα του Τουρισμού να γυρίσει λίγο προς την βόρεια πλευρά των συνόρων της Ελλάδας . Στην γειτονική F.Y.R.O.M οι ακτές έχουν αξιοποιηθεί τουριστικά με πολλά ξενοδοχεία και παρεμβάσεις στην ακτογραμμή. Η έλλειψη πρόσβασης στην θάλασσα στο γειτονικό κράτος έχει θυσιάσει το φυσικό τοπίο στην τουριστική εκμετάλλευση . Κάτι τέτοιο βέβαια συμβαίνει και στις δικές μας τουριστικές περιοχές .

12 Σεπτεμβρίου 2011

Phragmites australis - (Cav.) Trin. ex Steudel

Φραγμίτης ο Κοινός .
Η λατινική ονομασία του φυτού προέρχεται από την ελληνική λέξη φράγμα λόγω της πυκνής ανάπτυξης των φυτών που δημιουργούν περιοχές απροσπέλαστες . Γνωστό και με την ονομασία Αγριοκάλαμο καλύπτει μεγάλες υγρές περιοχές . Τα φύλλα του πέφτουν σαν την χαίτη του αλόγου γι αυτό και ονομάζεται και χαίτα. Παρόμοιο γένος και το Arudo του οποίου η διαφορά βρίσκεται στις λεπτές μεταξένιες τρίχες που αναπτύσσονται γύρω από το άνθος. Το φυτό αποτελεί κύρια τροφή των νεροβούβαλων (ποντ. Κομές) οι οποόιοι χρησιμοποιούνται για τον έλεγχο της ανάπτυξης των φυτών . Η μείωση του πληθυσμού των περιοχών που αναπτύσσονται τα φυτά στην Λίμνη Κερκίνη από την αύξηση του πληθυσμού των νεροβούβαλων είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα.

Typha latifolia - (L.)

Τύφη η Πλατύφυλλος.
Φυτό γνωστό και ως Βούρλο ή Ψάθα. Πάντα κοντά σε νερό στάσιμο ή με ροή. Αποτελεί ιδανικό μέσο καθαρισμού του νερού . Τα βακτηρίδια που ζούνε στα φύλλα του φυτού μπορούν να καθαρίζουν το νερό . Πολλές φορές οι ταξιανθίες του φυτού χρησιμοποιούνται σαν διακοσμητικά στα σπίτια. Το καφέ μέρος του άνθους αποτελεί το θηλυκό μέρος της ταξιανθίας και στο ξυλώδες μέρος στην άκρη του άνθους αναπτύσσονται τα αρσενικά άνθη .

Fallopia convolvulus - (L.)

syn.(Bilderdykia convolvulus (L.) Dumort., Fagopyrum convolvulus (L.) H. Gross).
Αναρριχώμενο πολύγωνο.
Ο Σεπτέμβριος είναι για το Κιλκίς ο μήνας με τις μεγάλες χρωματικές αντιθέσεις. Ειδικά την φετινή χρονιά που οι βροχές σταμάτησαν από τις αρχές του Ιουνίου το 70% του Νομού έχει κιτρινίσει. Οι τοποθεσίες που έχουν παραμείνει πράσινες είναι κοντά στα ποτάμια και τις λίμνες και σε μεγάλα υψόμετρα. Ο Γαλλικός Ποταμός εκτός από χρυσοφόρος διατηρεί και μια πολύ πλούσια χλωριδική ποικιλία. Ένα από τα πιο συχνά φυτά σε εμφάνιση στην περιοχή το αναρριχώμενο πολύγωνο. Ένα ετήσιο φυτό με καρδιόσχημα φύλλα και μικρό άνθος. Το κάθε φυτό μπορεί να παράξει μέχρι και 1.000 σπόρους ενώ προσαρμόζεται εύκολα σε πολλές συνθήκες. Πολλές φορές εμφανίζεται σαν ζιζάνιο σε καλλιεργούμενες εκτάσεις.

10 Ιουλίου 2011

Melilotus alba - Medicus, Vorl. Churpf.

Μελίλωτος ο Λευκός.
Η ονομασία του γένους συνδέει το φυτό με την μέλισσα , όχι άδικα. Το πανηγύρι ξεκινάει με τα πρώτα άνθη του φυτού . Οι μέλισσες με εντυπωσιακή βιασύνημε γρήγορες και μικρές σε χρόνο επισκέψεις σε κάθε άνθος συλλέγουν τα συστατικά του μελιού. Θεωρείται ζιζάνιο για την γεωργία και όχι άδικα αφού έχει την τάση να εξαπλώνεται γρήγορα και να καλύπτει με την εντυπωσιακή του ανάπτυξη μεγάλες περιοχές . Είναι από τα πιο επιθετικά και ευκολοπροσάρμοστα φυτά πού έχω συναντήσει . Σε όλες τις περιοχές του Κιλκίς ιδιαίτερα κοντά σε δρόμους.

Onopordum illyricum ssp.illyricum - (L.)

Ονόπορδο το Ιλλυρικό.
Πιο γνωστό ως Γαϊδουράγκαθο.Φαίνεται ότι το γαϊδούρι είναι στενά συνδεδεμένο με το φυτό. Η λατινική ονομασία λέγεται ότι προέκυψε από την παραγωγή αερίων στο στομάχι του ζώου οταν καταναλώνει ποσότητες του φυτού (όνος+πορδή ). Πολύ σκληρό φυτό μπορεί να επιβιώσει σε δύσκολες περιοχές του νομού με αυξημένη ξηρασία και πετρώδες έδαφος. Ο καρπός του μπορεί να χρησιμοποιηθεί για παραγωγή βιοαιθανόλης . Εντυπωσιάζει ο τρόπος που τα διάφορα έντομα που επισκέπτονται το άνθους του φυτού βυθίζονται στό εσωτερικό του για να συλλέξουν γύρη . Θα το συναντήσουμε σε όλο το Κιλκίς σε μεγάλους πληθυσμούς .

3 Ιουλίου 2011

Allium ampeloprasum – (L)

Άλλιο το Αμπελόπρασσο.
Γνωστό και ως άγριο πράσσο. Φυτό με ιδιαίτερη αδυναμία σε διαταραγμένα εδάφη , κοντά σε δρόμους σε χαλάσματα και καλλιεργούμενες εκτάσεις . Αποτελεί τον πρόγονο του ήμερου πράσου. Υπάρχει κίνδυνος να το μπερδέψουμε με το Allium amethystinum . Η κύριες διαφορές τους είναι στα φύλλα όπου στο ampeloprasum είναι φαρδιά όπως του πράσου και στο δεύτερο είναι πιο στρόγγυλα και στον βολβό όπου στο ampeloprassum θα βρούμε πολλά βολβίδια γύρω από τον κεντρικό βολβό. Σε όλες τις περιοχές του Κιλκίς ακόμη και μέσα στην πρωτεύουσα του Νομού.

Geranium macrorrhizum - (L.)

Γεράνειο το Μακρόριζο.
Γνωστό και ως Βουλγάρικο Γεράνειο. Αγαπάει πολύ την σκιά και την υγρασία . Σε περιοχές που πληρούν αυτές τις προϋποθέσεις αναπτύσσει στο υγρό έδαφος το μακρύ ριζικό του σύστημα από όπου ξεπηδούν  πολυάριθμοι βλαστοί δημιουργώντας ένα πολύανθο τάπητα.Τα φύλλα του είναι αρωματικά και παράγουν αιθέριο έλαιο το οποίο χρησιμοποιείται πολύ στην πρακτική ιατρικά στην Βουλγαρία. Στό Παϊκο ρτην εποχή αυτή και μέχρι τα μέσα του Ιούλη δίνει έντονες μυρωδιές και χρωματικούς τόνους στο διάβα του πεζοπόρου. Αξίζει τον Κόπο.

28 Ιουνίου 2011

Gymnadenia conopsea - ( L.) R. Br. in Aiton

Γυμναδενία η Κώνωψ.
Πολύ όμορφη ορχιδέα των μεγάλων υψομέτρων. Το συγκεκριμένο φυτό το βρήκα στα 1290 μέτρα στο Παϊκο. Η λέξη γυμναδένια προέρχεται από την σύνθεση των λέξεων γυμνός + αδένας ενώ την ονομασία του είδους την οφείλει στο μέγεθος του άνθους που είναι μικρό σαν κουνούπι (Κώνωψ). Αναπτύσσει εντυπωσιακά μεγάλες ταξιανθίες και φύλλα γραμμοειδή . Το συγκεκριμένο είδος έχει στο άνθος πολύ μακρύ σπιρούνι που φτάνει τα 13 μμ. Αναπτύσσεται σε μεγάλες ομάδες στις ορεινές και αλπικές ζώνες.

Lilium martagon - (L.)

Λείριο το Μαρτίγενο.
Το όνομα του είδους προέρχεται από την Τούρκικη λέξη martagan που σημαίνει τουρμπάνι , αφού το σχήμα του άνθους μοιάζει πολύ με το τούρκικο καπέλο. Το φυτό αποτελεί ένα από τα πιο όμορφα και εντυπωσιακά φυτά που έχω συναντήσει μέχρι τώρα ,από την εποχή ακόμη που αναπτύσσει τα φύλλα του μέχρι και την στιγμή που ανοίγουν τα πρώτα άνθη η εικόνες που χαρίζει είναι μοναδικές. Υπάρχει μιά συμμετρία και μιά τάξη στο φυτό που δεν συνάντησα αλλού . Τα φύλλα λογχοειδή τακτοποιημένα σε σπονδύλους  και σε τακτά διαστήματα γύρω από τον βλαστό μοιάζουν με χαβανέζικια φούστα ενώ τα άνθη αναπτύσσονται συμμετρικά στην κορυφή του βλαστού με ασυνήθιστο σχήμα και πολύ ευχάριστο χρώμα. Το συνάντησα στα 1220μ στο Παικο και πουθενά αλλού σε όλο το Νομό.

Rhinanthus pindicus - (Sterneck)

Ρήνανθος της Πίνδου.
Το προηγούμενο όνομα του φυτού ήταν Αλεκτορόλοφος της Πίνδου. Και οι δυο ονομασίες αναφέρονται στο σχήμα του άνθους. Κατά την γνώμη μου πιο αντιπροσωπευτική είναι η πρώτη ονομασία αφού το άνθος μοιάζει πιο πολύ με ρήνα = μύτη . Είναι ετήσιο ημιπαράσιτο φυτό . Αναπτύσσει ειδικούς μυζητήρες με τους οποίους απορροφά θρεπτικά συστατικά από το ριζικό σύστημα των γειτονικών φυτών . Θα το συναντήσουμε στα βουνά της βόρειας Ελλάδας ενώ στο Κιλκίς το συνάντησα μέχρι σήμερα μόνο στο Παικο.

20 Ιουνίου 2011

Consolida ajacis - (L.) Schur, Verh.

syn.(C. ambigua sensu P.W. Ball & Heywood, Delphinium ajacis L., D. ambiguum auct., non L.).
 Κονσολίντα του Αίαντα.
Γνωστό και ως Καπουτσίνος ή Δελφίνιο του Αίαντα . Φυτό δηλητηριώδες ιδίως οι σπόροι του φυτού ενώ τα άνθη έχουν μικρότερη δόση τοξικότητας. Χρησιμοποιείται για την καταπολέμηση της ψείρας της κεφαλής και των αυγών της ενώ από τα πέταλα μπορούμε να πάρουμε μπλε χρωστική. Θα το συναντήσουμε ως καλλωπιστικό σε πολλούς κήπους , ενώ άγριο θα το δούμε ανθισμένο μέσα στον Ιούνιο στις άκρες δρόμων με τα μεγάλα εντυπωσιακά άνθη να μην περνάνε απαρατήρητα.

Rumex patientia ssp.patientia - ( L)

Λάπαθο το Υπομονετικό.
Γνωστό και ως Σιδερολάπαθο ή Αλαπαθιά (Κυπρ.). Ένα από τα πολλά είδη του γένους του Λάπαθου που στολίζει με την όμορφη ταξιανθία του όλο το Νομό. Όλα τα είδη χρησιμοποιούνται ως λαχανικά στην διατροφή του πληθυσμού του Κιλκίς κυρίως την δεκαετία του ΄60 και ΄70. Πολλές φορές αντικαθιστούσε το σπανάκι . Βέβαια η μεγάλη συγκέντρωση οξαλικού οξέως το απομάκρυνε από την ελληνική δίαιτα ειδικά για όσους έχουν προβλήματα ρευματισμών.. Στην ομοιοπαθητική βέβαια υπάρχουν σκευάσματα από το φυτό που χρησιμοποιούνται κατά της ιγμορίτιδας . Θα το συναντήσουμε σε όλες τις περιοχές του Κιλκίς σε μεγάλους πληθυσμούς ειδικά κοντά σε δρόμους.

Hyoscyamus niger - (L)

Υοσκύαμος ο Μέλας.
Φυτό γνωστό και ως δαιμοναριά καθώς και ως στρουμπάρα στην Θεσσαλία. Αναπτύσσεται ως ετήσιο φυτό και το συνάντησα στον λόφο του Αγίου Γεωργίου στην πόλη του Κιλκίς. Μαζί με την Atropa bella dona  θεωρούνται παραισθησιογόνα . Το φίλτρο μάλιστα από τον συνδυασμό των δυο φυτών θεωρούνταν πως είχε μαγικές ιδιότητες και μπορούσε να κάνει ένα σκουπόξυλο να πετάει . Το φίλτρο βέβαια το απορροφούσε το δέρμα και οι παραισθήσεις που προκαλούσε ήταν τέτοιες που έδιναν την αίσθηση της πτήσης . Φαρμακευτικά χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση σπασμών . Θα το συναντήσουμε ανθισμένο τον Ιούνιο και Ιούλιο σε ηλιόλουστες περιοχές.

10 Ιουνίου 2011

Psoralea bituminosa - (L)

Ψωραλέα το Ασφάλτιον.
Είναι φυτό γνωστό και ως Bituminaria bituminosa . Το όνομα του είδους δόθηκε λόγω της μυρωδιάς που βγάζει ειδικά όταν τρίψουμε τα φύλλα του . Μόλις πλησιάσουμε κοντά του έρχεται στο μυαλό μας η πίσσα που χρησιμοποιείται στην ασφαλτόστρωση και της οποίας η λατινική ονομασία δόθηκε στο είδος του φυτού. Στην Ελλάδα είναι γνωστό φυτό από τα αρχαία χρόνια ως Τρίφυλλον ενώ σήμερα θα την συναντήσουμε με τις δημώδεις ονομασίες Βρωμόχορτο , Χαμοσκίδι κ.α. Στο Κιλκίς αναπτύσεται σε όλες τις περιοχές ιδιαίτερα όμως κοντά σε δρόμους . Ακόμη και ο Λόφος του Αγίου Γεωργίου μέσα στην πόλη του Κιλκίς αποτελεί τόπο συνάντησης με το φυτό τον Ιούνιο.

Salvia amplexicaulis - Lam.

Σάλβια η Περίβλαστος.
Σύμφωνα με την Flora Europea Είδος που το συναντάμε στην Βαλκανική Χερσόνησο . Είναι γνωστό στην Ελλάδα και με το όνομα Αγριοβασιλικός . Στην φαρμακευτική έχουν γίνει αρκετές έρευνες για συστατικά του φυτού που βοηθάνε στην λειτουργία της καρδιάς. Στην περιοχή του Κιλκίς η παρουσία του φυτού είναι έντονη σχεδόν σε όλο το Νομό . Ο Ιούνιος είναι ο κύριος μήνας της άνθησης του φυτού και το χαρακτηριστικό της αναγνώρισης του , τα περίβλαστα φύλλα και η αρκετά μεγάλη ιώδης ανθοταξία.

Lysimachia atropurpurea - ( L)

Λυσιμάχια η Μελανοπόρφυρη.
Δίκαια το όνομα του είδους δόθηκε στο φυτό λόγω του χρώματός του. Η συνάντηση με το φυτό ήταν έκπληξη αφού βρέθηκε κάτι τόσο πλουμιστό σε μια άγονη , σχεδόν ερημοποιημένη περιοχή . Ψάχνοντας για το συγκεκριμένο είδος , του οποίου η αναγνώριση με κούρασε  αρκετά , συνάντησα και την αγγλική ονομασία Goose-nek (λαιμός της χήνας ) για το φυτό που πολύ παραστατικά δίνει την κίνηση της ταξιανθίας προς το έδαφος. Μεγάλοι πληθυσμοί του αναπτύσσονται στους πρόποδες του Παικου προς την πλευρά των Σκοπίων , στις περιοχές του Φανού , των Πλαγίων , της Ειδομένης και του Χαμηλού. Αρχίζουν να σηκώνουν τους πορφυρούς λαιμούς τους από τις πρώτες ημέρες του Μαΐου.

Reseda lutea - (L)

Σησαμοειδές το Κίτρινο.
Η λατινική λέξη που έδωσε το όνομα στο γένος , παραπέμπει στην ηρεμία ίσως λόγω των φαρμακευτικών ιδιοτήτων του φυτού. Το φυτό χρησιμοποιήθηκε και μάλιστα έντονα από τον άνθρωπο ως χρωστική. Έδινε πολύ ωραίο κίτρινο χρώμα . Θα το συναντήσουμε σε όλες τις περιοχές της Περιφερειακής Ενότητας του Κιλκίς (άντε και καλοφόρετα τα καινούργια ρούχα) . Χαρακτηριστικά του φυτού οι μακριές κίτρινες σαν κεριά ταξιανθίες , τα 6 πέταλα και 6 σέπαλα που την ξεχωρίζουν από την luteola (με 4) που επίσης συναντάμε στο Κιλκίς. Άνθιση από τα μέσα Μαΐου μέχρι και τον Ιούνιο.

4 Ιουνίου 2011

Lysimachia punctata - ( L)

Λυσιμάχια η Εστιγμένη .
Το όνομά του το γένος το πήρε ή από τον Λυσίμαχο γνωστό γιατρό της Αρχαίας Ελλάδας ή από την σύνθεση των λέξεων λύνω + μάχη , αφού όπως υποστηρίζει αυτή η άποψη το φυτό έχει αιμοστατικές ιδιότητες της οποίες εκμεταλλευόντουσαν οι πολεμιστές κατά την διάρκεια διακοπής της μάχης για να επουλώσουν τα τραύματα τους . Ότι όμως και να ισχύει η ομορφιά του φυτού είναι εντυπωσιακή . Δημιουργεί πυκνές ομάδες από όρθιους βλαστούς με μεγάλα κίτρινα άνθη , συνήθως σε ζεύγη στις μασχάλες των φύλλων . Αρκετά συχνό σε εμφάνιση σε πολλές περιοχές του Κιλκίς συνήθως κοντά σε ρυάκια και άλλες υγρές τοποθεσίες.

Cionura erecta - (L.) Griseb

Κυονούρα η όρθια.
Δηλητηριώδες αναρριχώμενο φυτό με λευκά άνθη και πολύ ευχάριστο άρωμα . Το όνομά της την συνδέει με τον σκύλο λόγω του γεγονότος ότι το χρησιμοποιούσαν παλαιότερα για να δηλητηριάσουν τα χαριτωμένα τετράποδα. Η συνήθης τακτική ήταν να κάνουν μπουκίτσες με φύλλα από το φυτό τα οποία έτρωγαν τα σκυλιά. Το φυτό αν και στην περιοχή του Κιλκίς παρουσιάζει αρκετά μεγάλο πληθυσμό εν τούτης πριν λίγα χρόνια κατατάχθηκε στα εξαφανισμένα είδη από την χλωρίδα της Κύπρου.

20 Μαΐου 2011

Vicia narbonensis - (L)

Βικία της Ναρβόνης.
Μονοετές φυτό με τριχωτούς βλαστούς , όρθιο με μελανά άνθη σε ομάδες με μικρό ποδίσκο . Τα φύλλα του φυτού με φυλλάρια αρκετά μεγάλα που φτάνουν το πλάτος τα 4 cm ενώ αναπτύσσει το φυτό έλικα αν και ο βλαστός του είναι αρκετά ισχυρός για να στηριχτεί μόνος του. Την συνάντησα σε περιοχή χαμηλού υψομέτρου με αρκετή υγρασία.

Iris sintenisii ssp.sintenisii - Janka

Ίριδα του Σιντέσι.
Το γένος πήρε το όνομά του από το σχήμα των τμημάτων του περιάνθιου σε μορφή ουράνιου τόξου. Η ονομασία του φυσικού αυτού φαινομένου ονομάστηκε Ίριδα για πρώτη φορά από τον Όμηρο ίσως γιατί έδειχνε να μεταφέρει μήνυμα από τον ουρανό προς την γη όπως έκανε και η Ίριδα η αγγελιοφόρος του Δία. Το όνομα του είδους δόθηκε στο φυτό προς τιμήν του Paul Ernst Emil Sintenis Γερμανού βοτανολόγου. Στο Νομό το φυτό το έχω συναντήσει μόνο σε δύο σημεία μέχρι σήμερα πολύ κοντά σε ασφαλτοστρωμένη διαδρομή με ιδιαίτερα σημαντικό τον κίνδυνο να καταστραφεί.

Periploca graeca - (L)

Περίπλοκα η Ελληνική.
Η κοινή της ονομασία περικοκλάδι αλλά και περικοκλάδα . Είναι πολυετής αναρριχώμενη πόα με δερματώδη φύλλα και ιδιαίτερα άνθη . H ονομασία του στα αγγλικά παραπέμπει στην βελούδινη υφή των ανθέων. Την συνάντησα κοντά στον Αξιό ποταμό σε μια περιοχή που ίσως σε λίγο να μην υπάρχει. Το φυτό είχε γαντζωθεί στις όχθες του ποταμού και χαιρόταν την υγρασία που απλόχερα του προσέφερε το ποτάμι. Δεν το έχω ξανασυναντήσει στο Κιλκίς.

Orchis mascula ssp.mascula - ( L)

Ορχιδέα η Αρσενική .
Γνωστή πιο πολύ με το καλλιτεχνικό της όνομα " σερνικοβότανο". Φυτό με λίγα σκουρόχρωμα στίγματα στο μεσαίο λοβό και αποκλίνοντες πλαϊνούς λοβούς. Τα φύλλα με ρόδινα στίγματα κοντά στην συμβολή με τον ανθοφόρο βλαστό.Το περιβάλλον του Παικου ευνοεί την ανάπτυξη του φυτού σε πάρα πολλές περιοχές του βουνού.

14 Μαΐου 2011

Geranium dissectum - ( L)

Γεράνιο το Δισχιδές.
Η ονομασία του γένους προέρχεται από το σχήμα του καρπού που μοιάζει πολύ με το λαιμό και το ράμφος του Γερανού ενώ το είδος πήρε το όνομά του από το βαθύ σκίσιμο των φύλλων . Στα αγγλικά ονομάζεται cut - leaved geranium . Πρόκειται για ετήσιο φυτό με απλωτές τρίχες όρθιο βλαστό και ρόδινα μικρά άνθη. Σε πολλές περιοχές του Κιλκίς συνήθως με αρκετή υγρασία θα συναντήσουμε το φυτό να αναπτύσσεται σε μεγάλες ομάδες.

Cynoglossum creticum - Miller, Gard.

Κυνόγλωσο το Κρητικό.
Το γένος πήρε το όνομά του από το σχήμα του φύλλου. Η μορφολογία των φύλλων μοιάζει πολύ με την γλώσσα του σκύλου (αρχ.κύων) . Χαρακτηριστικό του φυτού τα λευκά άνθη με τις μπλε νευρώσεις που με την ωρίμανση γίνονται πορφυρά. Σε κάθε θέση άνθους αναπτ΄θσονται τέσσερις συνήθως αγκαθωτοί καρποί. Στο Κιλκίς εμφανίζεται μεμονωμένο σε όλο τον Νομό όχι όμως σε πολύ μεγάλους πληθυσμούς.

11 Μαΐου 2011

Chelidonium majus - ( L)

Χελιδόνιο το Μέγα.
Χελιδόνιο το ονόμαζε ο Θεόφραστος και ο Διοσκουρίδης. Όλα τα μέρη του φυτού είναι δηλητηριώδη λόγω του αλκαλοειδούς χελιδονίνη . Ο χυμός του κίτρινος με παρόμοιες ιδιότητες με αυτές του όποιου. Η λαϊκή ιατρική το χρησιμοποιεί ευρέως κατά των κάλων . Υπάρχουν και έρευνες κατά τις οποίες το χελιδόννιο δρα κατά της πιτυρίδας , ενώ ακόμη έχει αποδειχθεί ότι βοηθάει και στην ροή της χολής πρός το στομάχι. Το άνθος του φυτού έχει έντονο κίτρινο χρωματισμό ενώ εντελώς ασυνήθιστο σε σχήμα είναι το φύλλο του φυτού. Θα το συναντήσουμε σε σκιερά μέρη σε λίγες περιοχές του Νομού.

Briza maxima - ( L)

Βρίζα η Μέγιστη.
 Πολλές φορές το όνομα Βρίζα αναφερόμαστε στην Σίκαλη , ενώ το φυτό με την λατινική ονομασία Briza είναι γνωστό ως ψευδοβρίζα. Εκτός από αυτή την δημώδη ονομασία πιο γνωστό και κατά την άποψή μου αντιπροσωπυτικότερη είναι η ονομασίες τρεμόχορτο και σκουλαρικιά . Στην αγγλική ονομάζεται large Quaking - grass . Αυτές οι ονομασίες παραπέμπουν στα σταχύδια που κρέμονται από το βλαστό και στο παραμικρό φύσημα του ανέμου κουνιούνται .Μέχρι και σήμερα την έχω συναντήσει μόνο σε ένα σημείο του Κιλκίς . Δεν φαίνεται να είναι τόσο συχνό όπως η άλλη βρίζα του Κιλκίς.